“Građanske inicijative” postale su članica Koalicije protiv SLAPP tužbi u Evropi – CASE, mreže evropskih organizacija udruženih u borbi protiv ovog sve učestalijeg mehanizma zastrašivanja i gušenja javne kritike kroz zlouopotrebu sudskog postupka.
Pridruživanjem CASE koaliciji, Građanske inicijative postaju i kontakt tačka u Srbiji kojoj se za pomoć mogu obratiti svi oni koji se nađu na meti SLAPP tužbi – “strateških tužbi protiv učešća javnosti”. Ove tužbe, zloupotrebljavajući pravo na sudsku zaštitu, koriste moćnici, uglavnom političari, javni službenici i sve češće privatne kompanije bliske vlasti, kako bi zastrašili i ućutkali javne kritičare uvlačeći ih u dugotrajne i finansijski iznurujuće pravne postupke. Mete su novinari, aktivisti, uzbunjivači, branitelji ljudskih prava.
Prepoznajući potrebu da se sloboda izražavanja zaštiti od ovakvih napada, CASE koalicija ujedinila je organizacije širom Evrope u razotkrivanju pravnog uznemiravanja, zaštiti žrtava SLAPP-a i zagovaranju reforme zakona na evropskom nivou. U cilju razotkrivanja najopasnijih SLAPP “parničara” i njihovih taktika, CASE organizuje i “Evropsko SLAPP takmičenje”, na kojem se, između ostalog, biraju i “Korporativni siledžija godine” i “Najteži zavisnik od sudskih sporova”. Upravo za ove dve kategorije takmičenja, Građanske inicijative nominovale su dva primera iz Srbije.
Vlasnici Galensa nominovani za “Korporativnog siledžiju godine”
Za neslavnu titulu “Korporativnog siledžije godine”, Građanske inicijative nominovale su bračni par Sanju i Nebojšu Petrić, vlasnike kompanija Galens Invest i Promist. Nominaciju su Petrići zaslužili time što su podneli čak pet tužbi protiv ekoloških aktivista koji su javno ukazivali na spornu gradnju koju njihova kompanija izvodi u zaštićenom području Fruške Gore. Ukupna vrednost tužbenih zahteva je oko 2.000.000 dinara, a Petrići traže i godinu dana zatvora za Draganu Arsić iz Pokreta Odbranimo šume Fruške Gore zbog “narušavanja poslovnog ugleda i kreditnog rejtinga”. Zbog presecanja katanca na kapiji, Petrići od aktivista traže i 200.000 dinara za nadoknadu štete – za katanac čija je vrednost oko 1.500 dinara.
Direktor Bolnice u Novom Pazaru nominovan za “Najtežeg zavisnika od sudskih sporova”
Za titulu “Najteži zavisnik od sudskih sporova”, Građanske inicijative nominovale su Meha Mahmutovića, v.d. direktora Opšte bolnice u Novom Pazaru, koji je podneo rekordnih 37 tužbi protiv građana, aktivista, lekara i čak jednog pacijenta koji je kritikovao njegovo postupanje tokom pandemije kovid-19.
Podsetimo, zbog izostanka transparentnosti, rasta broja inficiranih i preminulih od kovida, kao i manjka zaštitne opreme i loših uslova u novopazarskoj bolnici, tokom 2020. godine građani su preko 100 dana protestovali ispred bolnice. Dodatno, 37 lekara specijalista zaposlenih u bolnici je potpisalo peticiju kojom su tražili smenu direktora Mahmutovića i njegovih najbližih saradnika.
Mahmutovićev odgovor na to su bile SLAPP tužbe – protiv onih koji su ga kritikovali na protestu, na društvenim mrežama i u medijima. Od ukupno 37 tužbi, čak sedam je podneo protiv Aladina Paučinca, vođe protesta i osnivača Inicijative slobodnih građana, od kojeg direktor ukupno traži preko 3.000.000 dinara. Osnovni sud u Novom Pazaru je Paučinca već osudio u tri postupka, a dve tužbe su odbačene.
Nakon nominacija iz zemalja širom Evrope, žiri će izabrati kandidate za uži izbor, a konačni “pobednici” Evopskog SLAPP takmičenja biće proglašeni na prvoj Evropskoj Anti-SLAPP konferenciji, koju Case koalicija i Evropski centar za slobodu štampe i medija organizuju pod patronatom Evropskog parlamenta u oktobru ove godine u Strazburu.
Ova konferencija okupiće članove CASE koalicije, žrtve SLAPP-a, stručnjake, novinare, medijske profesionalce, advokate, kreatore politika, zagovornike slobode govora, akademike, ombudsmane, sudije i predstavnike civilnog društva, u cilju mapiranja mogućnosti zaštite i podrške metama ovakvih tužbi. To je ujedno i prilika da evropska javnost čuje za najveće “SLAPP siledžije” u Srbiji.
