Beograd, 15. maj 2023. godine – Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture poništilo je građevinsku dozvolu za izgradnju vizitorskog centra u Specijalnom rezervatu prirode „Uvac“, po zahtevu koji je nakon uočenih brojnih nezakonitosti uputio Regulatorni institut za obnovljivu energiju i životnu sredinu (RERI), u saradnji sa inicijativom „Studenac“ iz Nove Varoši.
Izgradnju pomenutog objekta Opština Nova Varoš je, kao investitor projekta, predvidela bez uslova o zaštiti prirode i bez saglasnosti na studiju o proceni uticaja na životnu sredinu, iako je sporna izgradnja planirana na svega 300 metara udaljenosti od hranilišta beloglavog supa. Takođe, Opština je nezakonito izdala lokacijske uslove, jer budući da se radi o zaštićenom području prve kategorije nadležnost za to ima isključivo Ministarstvo građevinarstva, u skladu Zakonom o planiranju i izgradnji.
- „Posebno je zabrinjavajuće što je niz pomenutih nezakonitosti počinila Opština, od koje bi se očekivalo da postavlja primer u očuvanju prirodnog dobra, umesto što novcem iz budžeta planira njegovo narušavanje. Tokom analiziranja dokumentacije utvrdili smo da je opština delovala van okvira svojih nadležnosti, te da se nijednom nije obratila nadležnim organima kao što su Zavod za zaštitu prirode i Ministarstvo zaštite životne sredine. Da su to učinili bili bi upoznati sa činjenicom da se radi o jedinstvenom predelu koji odlikuje netaknuta priroda i bogat biodiverzitet. Poništavanjem dozvole od strane Ministarstva građevinarstva nadamo se da je stavljena tačka na ovaj projekat, naročito imajući u vidu da je 6. aprila 2023. godine Vlada Srbije zvanično donela novu uredbu o proglašenju SRP Uvac i to na značajno širem prostoru od onog koji je inicijalno planiran‘’, ističe urbanista Dragomir Ristanović.
Podsećamo da Uvac još od 2006. godine uživa status zaštićenog prirodnog dobra od izuzetnog značaja i da je 2021. godine Ministarstvo zaštite životne sredine oglasilo početak novog postupka zaštite u Specijalni rezervat prirode, koji je sada okončan usvajanjem pomenute Uredbe. Ovim je zvanično proširena površina zaštićenog područja sa prvobitnih 7.500 hektara na skoro 12.000 hektara.
Uprkos tome, Opština Nova Varoš, na čijoj teritoriji se nalazi skoro dve trećine SRP „Uvac“, u decembru 2022. izdala je lokacijske uslove za izgradnju Turističko- vizitorskog centra, u kojima navodi da se projekat nalazi izvan granica rezervata, što je neistinita informacija, budući da je granica zaštićenog područja prethodno značajno proširena. U januaru 2023. godine, Opština je izdala i građevinsku dozvolu kojom omogućava izgradnju objekata od ukupno 512 kvadratnih metara.
Reakcijom organizacija sprečena je nezakonita izgradnja i potencijalna devastacija ovog bisera prirode, prepoznatljivog i van granica Srbije kao stanište jedne od najvećih gnezdećih kolonija beloglavog supa na Balkanu.
- „Ova odluka je još jedan dokaz da kada u lokalnim zajednicama postoje ljudi koji brinu za prirodu i interesuju se za javni interes, dobar ishod ne izostaje. Studenac će nastaviti da se zalaže za održivi razvoj i očuvanje Zlatara“, ističu iz inicijative „Studenac“.
