Značajan doprinos individualnih ložišta zagađenju tokom grejne sezone. Moguć prelazak na obnovljive izvore energije u sistemu daljinskog grejanja. Sledeće godine nastavak ispitivanja i rezultati zagađenja zemljišta i vode
Veće je prisustvo suspendovanih čestica PM 10 od dnevno dozvoljenog u vazduhu u Kosjeriću, pokazivali su u prethodna 24 sata podaci Agencije za zaštitu životne sredine koja kontinuirano prati i meri emisije zagađujućih materija u toj opštini.
Najmanje tokom osam decembarskih dana vazduh je u Kosjeriću sadržao najmanje duplo prekoračene dnevne granične vrednosti čestica PM 10 od 50 mikrograma po metru kubnom.
Podsetimo, po Uredbi o uslovima za monitoring i zahtevima kvaliteta vazduha više od 35 puta tokom godine ne sme da bude prekoračena granična vrednost čestica PM 10 zbog uticaja na zdravlje ljudi.
Podsetimo, Agencija za zaštitu životne sredine je krajem decembra 2017. godine aktivirala mobilnu automatsku stanicu koja je pratila kvalitet vazduha do kraja aprila ove godine. Stacionarna merna stanica za praćenje kvaliteta vazduha u Kosjeriću, koja od 2015. do kraja prošle godine nije redovno radila zbog nedostatka novca, ponovo je u funkciji od maja.
https://www.radioluna.info/uzicki-kraj/uPoMoc/23312/-kosjeric-ponovo-na-sajtu-agencije.html
http://www.amskv.sepa.gov.rs/pregledpodataka.php?stanica=28
Doprinos zagađenju?
Individualna ložišta u najvećoj meri tokom grejne sezone utiču na zagađenje vazduha u toj opštini, slažu se lokalni ekološki inspektor, ekološko udruženje Kosjerić, predstavnici industrije i Agencije za zaštitu životne sredine.
Geografski položaj opštine u kotlini i meteorološki uslovi, temperaturne inverzije, nedostatak vetra, doprinose da se zagađenje zadrži u prizemnim slojevim vazduha.
– Stavio bih znak jednakosti između industrije i dela individualnih ložišta koja za grejanje kombinuju drvo i ugalj. Ako tome dodate i kotlarnice Gradske toplane i dodatnih u Domu zdravlja i u školama, u tom slučaju industrija ide na drugo mesto po uticaju na zagađenje, navodi za RAM mrežu lokalni ekološki inspektor Dragan Milaković.
Ekološki pokret Kosjerić tvrdi da su građani svesni da loženje utiče na porast zagađenja.
– Svako bi voleo da kupi kotao na gas ili pelet i da prestane da koristi goriva koja zagađuju, ali je problem u finansijama, navodi Marija Blagojević iz Ekološkog pokreta Kosjerić dodavši da nedostatak novca i kadra remete lokalnu samoupravu da preduzme značajnije mere.
Zamena energenta, potom toplifikacija mogući uz finansijsku pomoć
Ovih dana se očekuje dolazak projektanata iz Kancelarije za upravljanje javnim ulaganjima kako bi se razmotrila namera Opštine Kosjerić da, dogradnjom postojeće kotlarnice, biomasu upotrebljava za grejanje stambenog i poslovnog prostora u sistemu daljinskog grejanja JKP Gradske toplane.
Prve su procene da je oko 120 miliona dinara potrebno za poduhvat kojim bi se svela na minimum upotreba mazuta u tom javno komunalnom preduzeću. Uz finansijsku podršku, kako navode, drvnu sečku bi mogli koristiti od sledeće grejne sezone.
Plan je i da se sistemu daljinskog grejanja, trenutno sa oko 300 korisnika usluga, priključe zgrade osnovne i srednje škole, Doma zdravlja, sportske hale, stambena zgrada. Za grejanje tih javnih objekata se trenutno koriste mazut, te drvo i ugalj, kao i u većini domaćinstava u Kosjeriću. Ona će moći da se uključe u sistem daljinskog grejanja JP Gradska toplana kada se sprovede u delo plan da se postojeće toplotne podstanice rekonstruišu i prilagode indirektnom sistem grejanja na koji bi trebalo da pređu.
– Ono što nam je jako bitno jeste da imamo indicije da će Gradska toplana preći na sečku, nadamo se od sledeće sezone. Apelujemo na nadležne, zadužene za projekat, da to i omoguće jer bi to umnogome doprinelo kvalitetu vazduha, kaže Blagojević iz udruženja koje se bori protiv velikih indistrijskih zagađivača vazduha.
Ne zanemaruju uticaj industrije na aerozagađenje koje se, kažu, ovih dana u Kosjeriću može videti, ne samo osetiti.
– Svaki veliki industrijski pogon je veliki zagađivač. Mi ne možemo sa sigurnošću da tvrdimo u kojoj meri oni zagađuju, ali zagađuju sigurno, navodi Blagojević komentarišući uticaj Titan cementare na kvalitet vazduha, ali ne zanemarujući ni delovanje drugih preduzeća.
– Svakako je pohvalno što se trude da uticaj zagađenja smanje na minimum, dodaje Blagojević ocenjujući kao dobre mere koje Titan cementara Kosjerić preduzma kako bi pospešila kvalitet vazduha.
Ipak, kako objašnjava, opadanje uticaja industrije Kosjerića na zagađenje vazduha će ići sporije jer iziskuje velika finansijska sredstva, napore industruje i podsticaje ekološkog pokreta.
Ekološki pokret Kosjerić je dostavio sredinom marta primedbu Ministarstvu zaštite životne sredine na zahtev Titan cementare da dobije integrisanu dozvolu za rad celokupnog postrojenja navodeći, između ostalog, da je kvalitet vazduha u Kosjeriću ugrožen od posledica rada Titan cementare, odnosno, kako su naveli, ekstremno velike potrošnje uglja i petrol koksa u njihovoj proizvodnji, kao energenata za zagrevanje cementne peći.
Titan cementara: Naš uticaj je daleko manji od uticaja drugih faktora, od kojih su najvažniji pod direktnom kontrolom i odgovornošću lokalne vlasti
Iz Titan cementare za RAM mrežu navode da merenja Agencije za zaštitu životne sredine pokazuju da je zagađenje najveće tokom grejne sezone, zimi, kada postrojenja cementare glavnom stoje, a da je kvalitet vazduha odličan leti, kada rade, što u izjavama, dodaju, potvrđuju i lokalni zvaničnici.
– Tako na primer u januaru i februaru u Kosjeriću smo imali ukupno 36 dana kada je kvalitet vazduha bio van propisanih granica. Na početku ove godine, naša peć nije radila od 6. januara do 18. februara (42 dana), a u tom periodu kvalitet vazduha u Kosjeriću je bio van propisanih granica tokom 29 dana, bez obzira što su naša postrojenja stajala, navode, između ostalog, iz Titan cementare Kosjerić.
https://www.radioluna.info/uzicki-kraj/23550/-titan-cementara-kosjeric-za-svaku-godinu-rada-stedimo-24-godine-uticaja-na-okruzenje.html
– Kosjerić ima veliki broj ekoloških problema, ali nijedan nije vezan za Cementaru. Angažovanje svakog pojedinca i svakog udruženja u ovoj oblasti je zaista dobrodošlo, međutim neophodno je da takve aktivnosti budu usmerene ka identifikaciji i rešavanju stvarnih problema, umesto da, kao do sada, budu pokušaji ostvarivanja isključivo ličnih ciljeva i lokalnih dnevno-političkih interesa, navode iz Titan cementare Kosjerić, kompanije koja je u poslednjih 15 godina uložila oko 16 miliona evra u mere zaštite životne sredine.
– Sa jedne strane imamo fabriku koja je godinama ulagala u najbolje dostupne tehnologije i smanjivala svoj uticaj na neposredno životno okruženje, a sa druge strane neefikasan sistem zagrevanja domova koji se nije menjao decenijama. Tako smo došli u situaciju da su uticaji malih ložišta nekoliko puta veći od uticaja koji ima odgovoran industrijski operater. Što pre shvatimo da je problem kvaliteta vazduha zaista vezan za grejanje, pre ćemo doći do rešenja ovog velikog i ozbiljnog problema, ističu iz Titan cemenatre Kosjerić.
Republička ekološka inspekcija je nadležna za praćenje emisija iz većih industrijskih postrojenja u Kosjeriću, potvrđuje lokalni ekološki inspektor navodeći da su Titan cementara Kosjerić, preduzeće Elokok za proizvodnju elektroprovodnika i Irkom za boje i lakove uradili studije o proceni uticaja na životnu sredinu.
Milaković za RAM mrežu navodi lično zapažanje da je vazduh u Kosjeriću znatno bolji, da je smanjena količina vidljivih čestica prašine, u odnosu na 2002 godinu, od kada je zaposlen u lokalnoj samoupravi. Smatra da je za napredak zaslužno i uređenje u Titan cementari, organizacije u sastavu privatne međunarodne kompanije Titan grupe.
– Kada podatke i izveštaj Titan cementare ukrstite sa podacima zvaničnih institucija ove države, vidite da se to poklapa. S druge strane, ako analizirate Titan kao grupaciju, većina multinacionalnih kompanija u segmentima zaštite životne sredine ima veće standarde od nacionalnih. Ako spustite na lokalnu priču, to izgleda sasvim drugačije, u smislu ko interpretira te podatke. Ljudi kao imaju argument decibel. Ko je glasniji, više je u pravu, navodi lokalni ekološki inspektor.
Marija Blagojević iz kosjerićkog ekološkog pokreta podseća da će se analizirani podaci o kvalitetu vazduha u Kosjeriću, nakon nekoliko godina pauze, ponovo naći u godišnjem izveštaju Agencije za zaštitu životne sredine o stanju kvaliteta vazduha u Srbiji.
Merenja u Kosjeriću
Užički Zavod za javno zdravlje godinama ispituje kvalitet vazduha u Kosjeriću. Ispitivanja se obavljaju na sedam mernih mesta.
Kako za RAM mrežu objašnjava načelnik Centra za higijenu i humanu ekologiju dr Olivera Janjić, Zavod za javno zdravlje Užice godišnje u Kosjeriču beleži 56 merenja koncentracija ukupnih suspendovanih čestica. Po nalogu Opštine Kosjerić, mesečno ispituju koncentracije ukupnih taložnih materija.
https://www.radioluna.info/uzicki-kraj/uPoMoc/23220/kosjeric-hoce-biomasu.html
Sertifikovana laboratorija, po projektu Ekološkog pokreta Kosjerić i uz finansijsku podršku Trag fondacije, uzimaće i na proleće uzorke zemljišta i vode i sprovoditi merenja u nameri da se utvrdi stepen zagađenja i uticaja po okolinu.