Selo Crnuzi je udaljeno sedam kilometara od Priboja, nalazi se na obroncima planine Bić, na čijem je vrhu Mali Bić, utvrđeni srednjovekovni grad Jagat, čija je rekonstrukcija u toku, a koji se smatra pretečom Priboja koji se kasnije, u novijoj istroriji, razvijao na suprotnoj obali Lima.
Inicijativu meštana koji su za izgradnju crkve izdvojili deo svojih imanja, je podržala lokalna samouprava, koja je obezbedila početna sredstva, a blagoslov je dao i episkop Mileševske eparhije Atanasije Rakita. Meštani se nadaju da će ostatak sredstava prikupiti kroz donacije.
– Nemamo nameru da gradimo neki veliki objekat , ukupna vrednost radova po našim proračunima je 42 hiljade evra. Želja nam je da obeležimo ovo sveto mesto na koje smo i ranije, pamteći tradiciju predaka, dolazili o seoskoj slavi, zavjetini, za Spasovdan. Tako će i crkva biti posvećena Vaznesenju Gospodnjem koje se obeležava na Spasovdan, kaže Željko Veljović, jedan od meštana koji su inicirali gradnju crkve.
U nedelju je na mestu gradnje crkve održan zbor meštana na kome je odlučeno da se 12. oktobra osveštaju izgrađeni temelji crkve, svečanim ručkom obeleži taj čin. Meštani na svečanost pozivaju i sve one koji žele da daju svoj prilog za gradnju crkve.
Savo Derikonjić, arheolog, direktor zavičajnog muzeja u Priboju, za naš list kaže da se iznad mesta na kome je započeta crkva nalaze ostaci srednjovekovnog manastira.
– Jako su zanimljivi ostaci tog starog manastira i crkve, ona je verovatno, sudeći po temeljima, bila trolisna u osnovi, što ukazuje na period ranog srednjeg veka, isti period potvrđuju i kameni nadgrobni spomenici , mramorovi , kojih ima dosta u blizini. Sve to govori da su srednjovekovni grad Jagat i ovaj lokalitet sa manastirom i nadrgrobnicima bili deo jedne celine na kojoj se intenzivno živelo. On još dodaje da bi bilo najbolje da se u isto vreme krene i sa arheološkim radovima na iskopavanju zidina starog manastira.
Zavičajni Muzej iz Priboja u zadnjih par godina vrši arheološka istraživanja Jagata, utvrđenog srednjovekovnog grada na Biću, koji se nalazi iznad mesta gde se gradi crkva u čijoj su blizini ostaci srednjovekovnog manastira.
Prema postojećim istorijskim spisima, grad Jagat je imao značajan goegrafski i strateški položaj. Kontrolisao je put duž reke Lim, štitio prilaz manastiru Banji, i nekoliko puta bio granično utvrđenje. Polovinom XV veka nalazio se u prograničnoj zoni između Hercegovine i Srbije, a početkom XIX, prema turskim dokumentima iz 1808. , korišćen je kao tursko uporište u borbama sa Srbima za vreme prvog srpskog ustanka. Zavod za zaštitu spomenika kulture iz Kraljeva zaštitio je 1982. godine ovaj lokalitet ka nepokretno kulturno dobro.
Izvor i foto:PPmedia